چهاردهم آذر ماه سال ۱۳۵۲ سقف سالن فرودگاه مهرآباد تهران بر اثر لرزش موتورهای جت فرو ریخت و در نتیجه ۱۶ تن کشته و ۱۱ تن مجروح شدند این حادثه و نبود امکانات انتقال مجروحها به بیمارستان باعث شد که تاسیس سازمانی برای سامان دهی به وضعیت امداد رسانی پیش بیمارستانی به صورت رایگان در دستور کار دولت قرار گرفت و چون در آن زمان فقط سه کشور آمریکا، کانادا و استرالیا دارای سیستم اورژانس پیش بیمارستانی بودند و یک تیم چهار نفره از پزشکان ایرانی با سفر به تگزاس آمریکا و بررسی اورژانس آنجا اقدام به جمعآوری اطلاعات برای راه اندازی سیستم مشابه در ایران کردند.
حالا سالهاست این سازمان امدادرسان که بیشتر تکنسین های آن مرد بودند، جان بسیاری از افراد را نجات داده است؛ در مقطعی در دهه هشتاد شمسی تعدادی از پزشکان زن به آمبولانس ها آمدند تا فوریت های پزشکی را به بانوان ارائه کنند اما به دلایلی آن طرح منتفی شود اما در سالهای اخیر دوباره حضور بانوان تکنسین اورژانس خبرساز شده و حالا قرار است بهزودی در کادر امدادی حضور پیدا کنند.
مجتبی خالدی در گفتگو با خبرنگار ایرنا، با اشاره به ضرورت بهکارگیری تکنسینهای خانم در عملیاتهای اورژانس، گفت: با توجه به اینکه حدود نیمی از جمعیت کشور را بانوان تشکیل میدهند، بر اساس ضرورت فرهنگ و دین، نیاز به تکنسین های خانم بر بالین بیماران اورژانس احساس میشد.
وی با اشاره به اینکه اورژانس بانوان در دهه ۸۰ شمسی نیز مدتی در کشور فعال بود، گفت: در آن دوره بیشتر از حضور پزشکان زن و ماماها در عملیات های مورد نیاز استفاده میشد، اما در برنامه جدید سازمان اورژانس کشور قرار است، از فارغ التحصیلان خانم رشته فوریتهای پزشکی در کنار پرستارها استفاده شود.
۶ ماه دیگر تیمهای اورژانس بانوان افزایش مییابد
خالدی افزود: از حدود یک سال و نیم پیش، بانوان علاقهمند امکان انتخاب رشته فوریت های پزشکی و تحصیل در این رشته کاردانی را پیدا کردند؛ هم اکنون منتظر فارغ التحصیلی این دانشجویان از دانشگاه هستیم تا بتوانیم بخشی از آنها را در سازمان اورژانس کشور استخدام کرده و در تیمهای عملیاتی ما حضور داشته باشند.
وی با بیان اینکه هم اکنون در تهران و برخی از مراکز استان ها تیم های محدودی از اورژانس بانوان فعال هستند، گفت: تیم های اورژانس بانوان برای مراجعه به بالین بیمار زن در اولویت هستند اما اگر این تیم ها حاضر نبودند از دیگر تیم های اورژانس استفاده میکنیم.
خالدی بازخورد استفاده از تیم های اورژانس بانوان را مثبت اعلام کرد و گفت: البته ما همچنان به ایجاد تعداد بیشتری پایگاه اختصاصی اورژانس بانوان و فرهنگسازی برای حضور بانوان در تیم های عملیاتی اورژانس نیازمند هستیم.
ترافیک معضل اصلی برای رسیدن به بیمار
وی ترافیک را یکی از معضلات بزرگ اورژانس کشور برای رسیدن به بالین بیمار به خصوص در کلان شهرها از جمله تهران اعلام کرد و گفت: خطوط ویژه، سرعت رسیدن آمبولانس ها به بیمار را افزایش داد؛ اما مشکلاتی نیز دارد، محدودیت های موجود در این خطوط، مانع از رسیدن هر چه سریعتر اورژانس بر بالین بیمار می شود. در برخی از خطوط خروجی و ورودی به خطوط به میزان کافی موجود نیست؛ همین دلیل سبب می شود در برخی از مسیرها آمبولانس ها مجبور شوند مسیر بیشتری را طی کنند تا بتوانند وارد و یا از خارج شوند که این زمان بر است.
زمان رسیدن به بالین بیمار چقدر است؟
وی زمان رسیدن تیمهای اورژانس بر سر بالین بیمار در شهرهای کوچک را بر اساس آنچه قانون مشخص کرده، هشت دقیقه و در شهرهای بزرگ ۱۲ دقیقه اعلام کرد و افزود: در شهرهای کوچک شرایط بسیار خوبی داریم و در بیشتر مواقع کمتر از ۶ دقیقه بر سر بالین بیمار میرسیم، در شهرهای بزرگ ۸۰ درصد مواقع ۱۲ دقیقه می رسیم و در ۲۰ درصد مواقع بیش از ۱۲ دقیقه زمان لازم است، که به دلیل ترافیک است.
خالدی در ادامه از مسئولان شهری خواست مکان مناسبی برای استقرار عوامل اورژانس در سطح شهر تعبیه کنند و افزود: این مکانها البته باید مورد نظر اورژانس باشد، مثلاً اورژانس می داند چه مکانی در محیط های شهری برای استقرار عوامل اورژانس نیاز است. لحظات و دقیقه ها برای امدادرسانی برای نجات بیمار اهمیت دارد. مسئولان شهری نیز باید این اهمیت را درک کنند و مکانهای مناسب در محیط های شهری که تراکم جمعیت بالاست را در اختیار اورژانس قرار دهند.
محدودههای پرخطر اورژانس کدام است؟
وی با اشاره به محدوده هایی مانند جلال آل احمد، گیشا، ستارخان و شرق تهران که به دلیل ترافیک زیاد، محدودیت دسترسی مناسب به آن وجود دارد، گفت: شهرداری باید مناطقی در این محدوده ها برای حضور تیم های اورژانس در نظر بگیرند.
خالدی افزود: شهرداری باید قوانینی برای جانمایی تیم های اورژانس در محوطههای مختلف شهری در نظر بگیرد و همه بخش ها، از جمله بخشهای خصوصی را موظف کند این مکانها را در اختیار اورژانس قرار دهد. تا تیم های اورژانس در صورت نیاز در زمان کمتری به محل حادثه برسند.
نیاز ناوگان امدادی تهران دو برابر میزانی است که در اختیار دارد
وی افزوده شدن ۸۰ دستگاه موتورلانس به ناوگان امدادی اورژانس در ابتدای سال جاری را بسیار مفید برای حضور به موقع اورژانس بر سر بالین بیماران دانست و گفت: تعدادی از این موتورلانس ها برای تجهیز ناوگان اورژانس سایر استان ها به دیگر شهرها که بافت های تاریخی و معابر باریک داشتند، ارسال شد.
خالدی تعداد موتورلانس های موجود در ناوگان اورژانس تهران را ۲۰۰ موتور اعلام کرد و گفت: استاندارد تعداد ناوگان امدادی برای تهران را ۸۰۰ دستگاه ترکیبی است موتور و آمبولانس اعلام کرد و گفت: در حال حاضر ۴۰۰ آمبولانس و موتور در ناوگان امدادی اورژانس تهران به ارائه خدمت مشغولند که قطعا باید افزایش یابد.