به گزارش آرمان زنان به نقل از ایندیپندنت فارسی، در سال‌های اخیر با شیوع استفاده از روش‌های کمک باروری، شاهد تولد نوزادهای دوقلو و چند قلو بوده‌ایم که این پدیده در مواردی نادر در اثر سوپرفتاسیون بوده است و لقاح دو تخمک با فاصله زمانی آن را پدید می‌آورد. هرچند در حیواناتی مانند گوسفند یا اسب شایع‌تر است، اما در انسان نیز دیده شده است.
به پدیده حاملگی مجدد در دوران بارداری سوپرفتاسیون می‌گویند. درباره این پدیده چه می‌دانید، چه چیزی باعث بروز آن می‌شود و آیا مادران باردار باید نگران آن باشند؟
یاهو لایف در گزارشی درمورد سوپرفتاسیون می‌نویسد: «سوپرفتاسیون پدیده‌ای نادر است که در آن دو بارداری به صورت موازی، اما در مراحل مختلف تکوین بارداری رخ می‌دهد. یعنی زن حامله دوباره باردار می‌شود. سن نطفه‌ها متفاوت است، زیرا نطفه دوم چند هفته بعد از بارداری اول تشکیل می‌شود.»
تشخیص سوپرفتاسیون نیز مانند تمام بارداری‌ها از طریق سونوگرافی انجام می‌شود و تفاوت سنی بین جنین‌ها، اندازه و مراحل مختلف رشد آن‌ها را نشان می‌دهد.
احتمال بروز سوپرفتاسیون چقدر است؟
منابع پژوهشی سوپرفتاسیون را کمتر از ۱۰ مورد در انسان ذکر کرده‌اند، اما گزارش‌هایی مبنی بر وقوع این پدیده مشکوک در بارداری‌های آی‌وی‌اف وجود دارد.
دکتر آلان گافنی، پزشک مراقبت‌های ویژه، می‌گوید: «درباره وقوع این پدیده در انسان اختلاف‌نظر وجود دارد. ممکن است جنین دومی که در سونوگرافی دیده شده، در نخستین سونوگرافی دیده نشده باشد. احتمال اینکه در نتیجه بارداری دوقلو، دو جنین با اندازه‌های مختلف به وجود آمده باشد بیشتر است تا اینکه دو جنین در سنین مختلف شکل گرفته باشد.»
چه چیزی به سوپرفتاسیون منجر می‌شود؟
از آنجا که این پدیده بسیار نادر است، در عمل غیرممکن است که بتوان شرایطی مانند قاعدگی‌های مکرر را به آن مرتبط دانست. اگر کسی دو یا سه بار در ماه پریود شود، نشان می‌دهد که تخمدان‌هایش بیش از حد فعال است و معمولا چنین اتفاقی نمی‌افتد.
به باور متخصصان، نداشتن تعادل هورمونی یا چرخه‌های نامنظم قاعدگی ممکن است احتمال بارداری سوپرفتاسیون را افزایش دهد.
این پدیده چگونه رخ می‌دهد؟
برای بارداری در زمان حاملگی باید تخمک‌گذاری مجدد انجام شود که چنین اتفاقی نمی‌افتد، چون میزان بالای هورمون پروژسترون در دوران بارداری مانع تخمک‌گذاری می‌شود. در بارداری‌های چندقلو که مشکوک به سوپرفتاسیون است، چنین تصور می‌شود که تخمک‌گذاری در چرخه بعدی پس از وقوع حاملگی رخ می‌دهد و اسپرم پس از بارداری به لوله فالوپ می‌رود و تخمک رهاشده را بارور می‌کند. سپس جنینی که تشکیل شده به رحم بازمی‌گردد و باوجود حاملگی در آن جای می‌گیرد.
آیا راهی برای جلوگیری از سوپرفتاسیون وجود دارد؟
بدن زن در زمان بارداری هورمون‌هایی تولید می‌کند که جلوی بارداری مجدد را می‌گیرد. بنابراین جای نگرانی نیست.
اما برای جلوگیری کامل از بروز این پدیده، باید از روش‌های معمول پیشگیری از بارداری استفاده کرد یا بعد از تایید بارداری از آمیزش جنسی خودداری کرد.
در صورت بروز سوپرفتاسیون زایمان چگونه انجام می‌شود؟
زایمان سوپرفتاسیون مشابه زایمان دوقلو انجام می‌شود. معمولا نوزادان از نظر سنی به قدری نزدیک‌اند که به‌طور کامل رشد می‌کنند و در بدو تولد سالم‌اند. اما ممکن است مادر سزارین شود، و احتمالا پزشک پیش‌تر توصیه می‌کند که برای بالا بردن شانس زایمان سالم و بی‌عارضه برای هر دو نوزاد سزارین انجام شود. این امر معمولا به این دلیل رخ می‌دهد که یک جنین سریع‌تر از دیگری کامل می‌شود و بنابراین جنین کوچک‌تر ممکن است زودتر از موعد به دنیا بیاید.
آیا کودکانی که درنتیجه سوپرفتاسیون به دنیا می‌آیند دچار مشکل خاصی می‌شوند؟
این کودکان معمولا در معرض خطر زایمان زودرس قرار دارند. با این حال، با مراقبت‌های مناسب دوران بارداری، بسیاری از آن‌ها به اندازه همسالان خود رشد می‌کنند.
اما احتمال بروز خطرهایی مانند کم‌خونی، زایمان زودرس، فشارخون بارداری، نقایص مادرزادی، سقط جنین، سندروم انتقال خون دوقلوها، سزارین و خونریزی پس از زایمان وجود دارد.
یاهو لایف در پایان به نقل از یک متخصص تاکید می‌کند هرچند سوپرفتاسیون نادر است، اما در صورت وقوع معمولا به مراقبت‌های بسیار تخصصی نیاز است تا سلامت مادر و جنین حفظ شود.
